-
1 давыл
сущ.1) бу́ря, мете́ль, вью́га, урага́н, цикло́н; шторм ( обычно на воде) || бурево́й, урага́нный, штормово́йдавыл кузгалды (күтәрелде) — подняла́сь бу́ря
давылга очрау — быть засти́гнутым бу́рей (што́рмом)
давыл ике сәгать котырынды — урага́н бушева́л два часа́
давыл болытлары — буревы́е ту́чи
давыл өермәсе — урага́нный вихрь
давыл дулкыннары — штормовы́е во́лны
2) перен.; в разн. знач. бу́ряреволюция давылы — бу́ря револю́ции
сыйнфый көрәш давыллары — бу́ря кла́ссовых битв
ярсу давылы — бу́ря негодова́ния
көчле кичерешләр давылы — бу́ря си́льных пережива́ний
•- давыл үләне
- давыл чәчәге -
2 җил
сущ.1) ве́тер || ветрово́й; ветряно́йҗил чыкты — подня́лся ве́тер
җил басылды (тынды) — ве́тер стих, ве́тер улёгся
каршы җил — встре́чный ве́тер
җилдә тору — стоя́ть на ветру́
җил энергиясе — ветрова́я эне́ргия
җил өермәсе — шквал ве́тра
җил тими торган як — подве́тренная сторона́
җилдән саклаучы кишәрлек — ветрозащи́тная полоса́
••җил чәчкән давыл урыр — посл. кто се́ет ве́тер, тот пожнёт бу́рю
2) перен. ве́яние, ве́теразатлык җилләре — ве́тры свобо́ды
3) перен.; разг. возде́йствие, де́йствие, влия́ние•- җил оясы
- җил сындырыгы
- җил тегермәне
- җил уңаена
- җил үлчәгеч
- җил үләне
- җил чәчәге••җил алгандай — как ве́тром сду́ло
җил алу — продува́ть, осты́ть
җил җитмәс (җил җитмәс ат) — быстроно́гий (конь)
җил куу — слоня́ться без де́ла (букв. гоня́ться за ве́тром)
җил уйнатып — спо́ро, бы́стро
җилгә тоту — ве́ять (о зерне́)
җилгә җиленләү — хвали́ться по пустяка́м
җилдән ашалу — геол. вы́ветриться
җилдән килгән акча — лёгкие де́ньги
җилдән туган — пригу́льный, приблу́дный
җилләр искән — и след просты́л; помина́й как зва́ли
җилләр уйный — соверше́нно пусто́й
- җил ашау- җил искән якка аву
- җилгә китү
- җилгә очу
- җилгә очыру
См. также в других словарях:
циклон — 1. Атмосфераның өермә сыман хәрәкәте; гадәттә көчле явым төшемнәр тудыра торган бу өермәнең кырыйларыннан үзәгенә таба һава басымы кими 2. сөйл. Җил давыл, өермә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тайфун — Тын океанның көнчыгыш өлешеннән чыгып, диңгез буе илләренә күп зыян китерә торган өермәле давыл … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шквал — 1. Тиз үтеп китүчән кискен давыл 2. Көчле артиллерия уты турында: ут давылы, ут өермәсе … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
